LỜI NHÀ XUẤT BẢN

LỜI NHÀ XUẤT BẢN

         Giữa những nhà hoạt động nghệ thuật sân khấu đương đại, anh Vũ Đình Phòng giữ một vẻ khiêm nhường, lặng lẽ. Tên anh ít xuất hiện trên các băng rôn quảng cáo hay panô dựng trước các nhà hát. Anh ít gặp gỡ các phóng viên báo, ít trả lời các phỏng vấn, ít có mặt ở các hội thảo để đọc các tham luận. Anh gần như mai danh ẩn tích giữa một hoạt động nghệ thuật thường bao giờ cũng cần đến ánh đèn màu và những tiếng vang vọng.

         Tham gia cách mạng từ khi còn ở tuổi thiếu niên, là liên lạc nội thành Hà Nội. Năm mười sáu tuổi gia nhập quân đội, trở thành anh bộ đội Cụ Hồ, và đi cho đến kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân xâm lược Pháp… Vào những năm 60, xét khả năng và nguyện vọng, được cử sang tu nghiệp tại một học viện sân khấu, uy tín ở Maxcơva, khoa đạo diễn… Có thể nói, con đường của nhà hoạt động sân khấu Vũ Đình Phòng là một trong những điển hình cho con đường của nhiều nhà hoạt động nghệ thuật Việt Nam đương đại. Chính thế hệ nghệ sĩ này đã hình thành vững chắc tính chuyên nghiệp, tính hiện đại, để hội nhập cùng thế giới cho nền nghệ thuật chúng ta. Ở đây không chỉ là kiến thức, tri thức mà còn là sự từng trải cuộc đời, là ý thức dân tộc, ý thức cách mạng, để xây dựng một nền nghệ thuật mới, thay đổi hoàn toàn về chất, một nền nghệ thuật cách mạng, phục vụ cho một quần chúng rộng lớn, quần chúng cách mạng. Ta có thể hiểu thêm vì sao, bên cạnh công việc dàn dựng của một đạo diễn, công việc của một nhà sáng tác kịch bản, Vũ Đình Phòng còn là một dịch giả dịch giới thiệu rất nhiều những thành tựu sân khấu tiêu biểu của thời đại, chuyển rất nhiều những kinh nghiệm quý báu của nền sân khấu rộng lớn và phong phú của thế giới vào Việt Nam. Còn có bút danh Nguyễn Nam, anh đã dịch hàng trăm vở kịch trong đó có những nền kịch, những tác giả kịch đã ảnh hưởng tốt đẹp đến sân khấu chúng ta trong mấy thập kỉ vừa qua. Chúng ta hãy nhớ lại rất nhiều vở của A.Acbudôp, rồi A.Parnix với Hòn đảo thần Vệ Nữ…

          Vũ Đình Phòng sáng tác không nhiều. anh chỉ viết khoảng hơn mươi vở kịch. Nhưng đó là những vở kịch mang những vấn đề mà thời đại đang quan tâm. Những vở kịch gắn với đời sống và với chính tác giả. Nó mang hơi thở của thời anh sống, những gì anh trải nghiệm. Và dù cho anh có đi vào lịch sử, dã sử, thì điều quan tâm của anh vẫn là để giải thích hiện tại, bày tỏ mối lo âu và tình yêu của anh với hiện tại…

         Một điều dễ nhận thấy trong những trang viết của tác giả Vũ Đình Phòng là tính biện chứng tâm lí của nhân vật, là chiều sâu tư tưởng của tính cách nhân vật, là những đối thoại thâm trầm, kín đáo, tinh tế. Điều này cắt nghĩa vì sao những sáng tác của anh không chỉ lôi cuốn ta trên sàn diễn mà còn đem lại thú vị cho ta khi đọc và suy ngẫm. Nhà văn và nhà sáng tác kịch bản trong tác giả Vũ Đình Phòng luôn là sự thống nhất.

         Một cuộc đời khiêm nhường lặng lẽ, nhưng là một cuộc đời đã làm được rất nhiều. Nghệ sĩ đạo diễn – nhà văn, nhà viết kịch Vũ Đình Phòng có cuộc đời như thế.

        Nhà xuất bản Sân khấu xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc một số sáng tác tiêu biểu của nhà viết kịch Vũ Đình Phòng.

_______
GHI CHÚ CỦA Vũ Đình Phòng "LỜI NHÀ XUẤT BẢN" này (in vào đầu tập kịch của tôi in năm 1997), không ghi tên người viết, nhưng tôi đoán rất có thể của NGÔ THẾ OANH, vì anh là người "chịu trách nhiệm bản thảo" theo như ghi ở cuối sách. Thêm nữa, văn phong và ngôn từ rất giống nhiều trang viết khác của anh mà tôi đã được đọc. Nếu đúng như thế, tôi rất cảm ơn anh, vì tuy ít hơn tôi gần hai chục tuổi nhưng anh vẫn có những nhận xét tôi nghĩ là xác đáng và đầy thiện ý.